(BKTO) - Tại làng Phú Mẫn, thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh có một "báu vật" thiên nhiên mà người dân nơi đây luôn tự hào. Đó là cây thị cổ thụ có "tuổi đời" gần 600 trăm năm, xung quanh cây thị tồn tại nhiều huyền tích tôn lên những giá trị văn hóa độc đáo của Làng.

Ông Nguyễn Văn Phượng (69 tuổi) – Thủ từ đền Chờ cho biết, năm 2012, cây thị được công nhận là cây Di sản Việt Nam. Để xác định số tuổi của cây, làng đã mời Viện khoa học Lâm nghiệp Việt Nam về lấy mẫu tăng trưởng. “Lúc đó tuổi chính xác của cây thị là 573 năm tuổi, vậy tính đến nay là cây đã 578 tuổi”, ông Phượng nói.

Theo ông Phượng, dân làng Chờ coi cây thị như vị cứu tinh cho làng trong những năm tháng chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ. Thời kì chống Pháp, xung quanh khu vực đền Chờ còn hoang sơ nhiều cây cối rậm rạp. Cây thị có đường kính to lại rỗng thân, tán rộng nên thanh niên một số làng lân cận đã về đây chui vào thân cây hoặc trèo lên cây để trốn bị giặc Pháp bắt đi phu, đi lính. Đến kháng chiến chống Mỹ, giặc hoành hành ném bom tàn phá khắp nơi. Nhiều làng mạc bị chôn vùi, tan hoang nhưng tuyệt nhiên khu vực đền Chờ và cây thị đều không bị ảnh hưởng gì.

Cây thị cổ được công nhận là Cây di sản năm 2012, đến nay đã được 578 tuổi.
 

Vỏ cây sần sùi, bong tróc thành từng mảng thể hiện rõ của sự lâu đời. Đặc biệt trên thân cây, có biểu tượng đầu con Lân vểnh lên trời do một sẹo cây hình thành.
 

Mỗi năm, cây thị ra rất nhiều hoa nhưng lại bói được khá ít quả. Quả thị thơm, vỏ vàng óng. Kì lạ là khi quả chín, rụng từ độ cao chừng 20 mét xuống đất nhưng không dập, vỡ.
 

Dưới gốc cây thị, người dân lập một bàn thờ nhỏ để hàng ngày nhang đèn thờ cúng “thần” thị.  Người dân làng coi cây thị cổ này như một “báu vật” linh thiêng, không ai dám mạo phạm.
 

.Ông Phượng - Thủ từ đền Chờ cho biết, rất nhiều những cây chuyện li kì xung quanh cây thị 578 tuổi này mà chưa ai lí giải được.
 

Mới đây đền Chờ được tu bổ và xây thêm nhà thờ nhưng miếu cũ vẫn được giữ nguyên vẹn nằm bên cây thị, dân làng cứ thay nhau đến quét dọn, thờ cúng lễ tiết.
 

Người làng Phú Mẫn luôn dành cho “cụ thị” một tình cảm đặc biệt, một biểu tượng tín ngưỡng, giúp che chở,  phù hộ, hay mang lại những điều tốt đẹp may mắn đối với dân làng.